fotogrametri nedir?

Ekrem Uğur CENGİZ, 2025.01.15

Fotogrametri; yerden ya da havadan çekilen resimlerle, yer yüzeyinin ve objelerin topoğrafik özelliklerini ya da şeklini belirlemek ve çeşitli ölçeklerde üç boyutlu vektör ve ortofoto haritalar üretmek üzere ortaya çıkan bir teknik veya bilim dalı olarak tanımlanmaktadır (Özbalmumcu 2007). Foto-yorumlama olarak başlayan alan, uzaktan algılamada bilimsel ve teknolojik ilerlemelerin hızlanmasıyla, temassız görüntüleme ve diğer algılayıcı sistemlerinden Dünya ve çevresi ile diğer fiziksel nesneler hakkında güvenilir bilgi edinmeyi ve kayıt, ölçüm, analiz, sınıflandırma ve temsil yoluyla süreçlerin tamamlanarak sonuç ürünlerin elde edilmesini sağlayan sanat, bilim ve teknolojik araç olmaya dönüşmüştür (Lazaridou ve Patmios 2012).

CA'S Harita tarafından üretilen Kastamonu Obrucak Barajı Sulama sahasına ait Fotogrametrik Harita  

Fotogrametrik harita üretiminde çeşitli platformlar kullanılmakta ve görüntü alımı bu platformlar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Havadan görüntü alımında düşük maliyetli platformlar, gelişen teknoloji ile daha da ulaşılabilir bir hal almaktadır. İnsansız Hava Araçları (İHA), düşük maliyeti, kolay ulaşılabilirliği ve uzaktan kontrol imkanı ile yeni bir görüntü alım platformu olarak karşımıza çıkmaktadır (Ayyıldız vd. 2015).

Çeşitli projeler kapsamında İHA’lar ile yapılan harita üretim faaliyetlerinin nokta konum doğrulukları araştırılmaktadır. Farklı uçuş yükseklikleri ve uygun bindirme oranlarında yapılan uçuşlar, yer kontrol noktası (YKN) kullanım durumları ve PPK/RTK’lı navigasyon sistemlerinin irdelendiği çeşitli  araştırmalar sonucunda konum doğruluklarının genellikle 7 santimetrenin altında kaldığı ve beklenen doğruluk ve hassasiyetin sağlandığı görülmektedir (Ayyıldız vd. 2015; Yılmaz vd. 2018; Zıba ve Yılmaz 2019; Türk ve Öcalan 2020, Erdoğan ve Mutluoğlu 2020; Altun ve Gürsoy 2023).